1. Mikroçip modelli klinik deneyler: Bu tip deneyler, yeni tedavilerin insan üzerindeki emniyet ve etkinliğini daha doğru değerlendirdikleri, ayrıca sayısız hayvan kullanımını ortadan kaldırdıklarından hayvan deneylerinin yerini almaya adaydır. Klinik deney mikroçipleri, insan başparmağından daha küçüktür ve mikrometre ölçeğinde yapılar oluşturarak organ ve damarlar arasındaki karmaşık arayüzü yeniden yapılandırabilir. Bazı durumlarda, doktor ve bilim adamları hayvan modellerini elimine ederek vücut sistemlerini taklit eden karmaşık mikroçiplerle insan akciğeri gibi organları yeniden oluşturmuşlardır. Mikroçipler canlı doku ve hücre tiplerine daha fazla benzer ve daha gerçekçi üç boyutlu etkileşimler sağlayabilir.
2. Google Glass benzeri giyilebilir teknolojiler: Giyilebilir teknolojiler henüz gelişme aşamasındadır, fakat şimdiden pek çok endüstri dalında yaygın etki oluşturmuştur. Cerrahi müdahale sırasında giyilebilir teknoloji (Google Glass) kullanan ilk cerrah Dr. Rafael Grossmann’a göre giyilebilir teknolojiler hasta ve hasta yakınları ile hizmet sağlayıcılar arasındaki etkileşimi iyileştirebilir ve hizmet etkinliğini artırabilir. Google Glass kullanılarak gerçekleştirilen cerrahi işlemler tıp öğrencileri ve diğer profesyonellerin eş zamanlı eğitiminde de etkili olabilir. Ayrıca, Google Glass kullanılarak teletıp uygulamaları gerçekleştirme potansiyeli de bulunmaktadır.
3. 3D basım teknolojisi ile çoğaltılan biyolojik malzeme: Günümüzde 3D basım teknolojisinin silahlardan Empire State binasının modellerine varana kadar kullanılabileceği pek çok alan bulunmaktadır. Bu teknoloji sağlık alanında da önemli etkiler oluşturabilir:
-Embriyonik kök hücreler, bu teknoloji ile laboratuvar ortamında başarılı şekilde çoğaltılmaktadır. İleride ilaç testleri ve yeni organların yapımında kullanılabileceği düşünülmektedir.
–Organova adlı bir firma tarafından kan damarları ve gerçek kalp gibi atan kalp dokusu 3D basım teknolojisi ile üretilmiştir.
-Kök hücrelerden uzun dönemde kemik ve kıkırdak dokularının üretimi mümkün olabilir.
-Kanser incelemeleri için kanser hücreleri üretilebilir ve laboratuvar ortamında ilaç testleri için kullanılabilir.
-Kalp krizleri sonrasın gelişen doku harabiyetini tamir etmek üzere hücre yamaları üretmede kullanılabilir. Son çalışmalarda fareler üzerinde yararlı olduğu gösterilmiştir.
-Organ nakli gerektiren durumlarda bu teknoloji ile geliştirilen organlar kullanılabilir.
4. Optogenetik: Işıkla aktive olan bir geni fare genomuna dahil ederek belirli bir nöron çalıştığında tespit edebilmek mümkündür. Bunun kullanımı amacı ışıkla beyin aktivitesini kontrol edebilmek, bu sayede düşünce, duygu, davranışlar ve karmaşık organ-sinir sistemi etkileşimi konusunda daha çok bilgi edinebilmektir. Ayrıca beyinde şizofreni, Parkinson hastalığı ve depresyon gibi hastalıkların nöral temelleri de belirlenebilir (ayrıntı için tıklayınız).
5. Hibrit ameliyat odaları: Bu kavram cerrahların yeteneklerini artıracak ve verilen hizmet kalitesini yükseltecek şekilde geleneksel ameliyathanelerin ileri tıbbi teknolojilerle geliştirilmesine karşılık gelmektedir. Lakeland Regional Media Center alanında ilk hibrid ameliyathanelerden birisine örnek verilebilir. Bu odalarda kullanılan teknolojiler travma, skar oluşumunu azaltma, iyileşmeyi hızlandırma ve hastanede kalış süresinin azaltılması konularında yardımcı olmaktadır. Lakeland Regional Media Center yüksek riskli minimal invazif kardiyak cerrahilere yönelik araçlar ve ameliyat sırasında eş zamanlı görüntü kılavuzluğu gibi teknolojilere de sahiptir.
6. Sindirilemeyen sensörler: FDA tarafından 2012 yılında onaylanan sindirilemeyen sensörler, sağlık profesyonellerine insan vücudu ve tedavilerin organ sistemlerini ne şekilde etkileyeceğine ilişkin daha çok bilgi sağlamaya devam etmektedir. Bu sensörler vücut sistemlerini takip edip, topladığı verileri kablosuz olarak akıllı telefon yada bilgisayar gibi bir aygıta ileterek ilgili kişiye yada doktoruna sağlık durumu hakkında bilgi sağlayabilir. Son yeniliklerle sindirilemeyen sensörler pil bile gerektirmemekte, enerjisini insan vücudundan sağlamaktadır. ABD’deki Proteus Digital Health adlı firma tarafından geliştirilen sistemde sensörlerin her iki yanı magnezyum ve bakır içermekte ve bu mide asidi ile etkileştiğinde yeterli elektrik enerjisi üretmektedir.
7. Buluta dayalı hizmet sağlayıcı ilişkileri yönetimi: Sağlık bakım hizmetlerinde üretilen verilern tutulması ve paylaşımında bulut teknolojilerin kullanımı son yıllarda artan bir eğilimdir (ayrıntı için tıklayınız).
Sağlık bakım hizmetlerini etkileyebilecek farklı teknolojilerle ilgili infografik için tıklayınız.
Kaynak: Brian Honigman, The 7 Biggest Innovations in Health Care Technology in 2014 [INFOGRAPHIC]
SAĞLIK VE BİLİŞİM 